Trong thời đại kinh tế hiện đại, sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các doanh nghiệp khiến cho việc thu hút khách hàng trở nên vô cùng khó khăn. Để giải quyết vấn đề này, các doanh nghiệp đã tìm ra những chiến lược marketing mới, trong đó tâm lý bầy đàn được xem là một trong những vũ khí hiệu quả nhất để thúc đẩy doanh số bán hàng. Tâm lý bầy đàn là một trong những nguyên tắc cơ bản của tâm lý xã hội, mô tả cách mà con người bị ảnh hưởng bởi những hành động và quyết định của nhóm. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về tâm lý bầy đàn và cách áp dụng nó trong marketing để thu hút khách hàng mua sắm.
Tâm lý bầy đàn là gì ?
Bạn có bao giờ thấy mình bị thu hút bởi những sản phẩm mà nhiều người khác đang mua, hoặc những sản phẩm mà những người nổi tiếng đang sử dụng? Hay có lúc bạn muốn mua sắm ngay lập tức khi thấy số lượng sản phẩm còn lại giảm hoặc khi có những ưu đãi hấp dẫn chỉ có thời hạn ngắn? Nếu có, điều đó có thể chứng tỏ bạn đã bị ảnh hưởng bởi một hiện tượng tâm lý rất phổ biến và quan trọng trong marketing, đó là tâm lý bầy đàn.
Nó ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của khách hàng bằng cách khơi gợi cảm xúc, suy nghĩ, và hành động theo đám đông. Là sự mô tả cách một số người bị ảnh hưởng bởi những người thân cận của họ thông qua những hành vi nhất định. Đây là một phản ứng tâm lý gây ra bởi phản ứng sợ hãi áp lực lên tâm lý cá nhân. Làm xuất phát ra hành động để tránh cảm giác “bị loại ra khỏi nhóm”.
“Tâm lý bầy đàn” là một hiện tượng phổ biến trong hoạt động kinh doanh của nhiều công ty. Do không thể nắm được toàn bộ nội dung, nhà đầu tư rất khó có được lời dự báo chính xác để dễ dàng nắm bắt xu thế của thị trường trong tương lai. Chính do đó, bằng việc theo dõi hành vi của một nhóm người, họ sẽ lọc ra thông tin. Và vì luồng thông tin này được “truyền thông” liên tục, mọi người có cách kiểm soát hành vi về bản chất là giống nhau. Từ đó nảy sinh hành vi “bắt chước” theo số đông.
Ảnh hưởng của tâm lý bầy đàn trong cuộc sống ?
Tâm lý này có thể giúp con người tiết kiệm thời gian và năng lượng trong việc suy nghĩ. Cũng như tăng cảm giác an toàn khi làm theo đám đông. Tuy nhiên, tâm lý này cũng có thể khiến con người mắc phải những sai lầm hoặc những lựa chọn không phù hợp với nhu cầu và mong muốn của bản thân.
Tâm lý bầy đàn ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, như kinh doanh, marketing,… . Nó có thể tạo ra những hiệu ứng tích cực hoặc tiêu cực cho cá nhân và tập thể, tùy thuộc vào hoàn cảnh và cách sử dụng. Ví dụ:
- Trong kinh doanh, tâm lý bầy đàn có thể giúp các nhà đầu tư dễ dàng hơn trong việc lựa chọn sản phẩm. Cũng như tăng cảm giác hài lòng và tự tin khi mua sắm. Tuy nhiên, tâm lý bầy đàn cũng có thể khiến các nhà đầu tư chi tiền nhiều hơn so với dự định. Hoặc mua những sản phẩm không phù hợp với nhu cầu và mong muốn.
- Trong marketing, tâm lý bầy đàn có thể giúp các thương hiệu tăng uy tín và sức hút cho sản phẩm của mình. Bằng việc sử dụng những thông tin về số lượng khách hàng đã mua sản phẩm, số lượng sản phẩm còn lại, số lượng người xem sản phẩm, số lượng người yêu thích sản phẩm,… . Tuy nhiên, tâm lý bầy đàn cũng có thể gây ra những khủng hoảng truyền thông cho các thương hiệu, khi xảy ra dư luận tiêu cực hoặc sai sự thật.
Ứng dụng trong marketing
Tác động của tâm lý bầy đàn đến quyết định mua sắm của khách hàng
Tâm lý bầy đàn có thể ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của khách hàng bằng nhiều cách khác nhau. Một số cách phổ biến là:
- Khách hàng có thể mua sản phẩm hoặc dịch vụ vì họ thấy nhiều người khác mua hoặc sử dụng nó. Nhất là những người nổi tiếng hoặc có sức ảnh hưởng.
- Khách hàng có thể mua sản phẩm hoặc dịch vụ vì họ muốn thuộc về một nhóm, cộng đồng hoặc phong cách nào đó. Và họ cho rằng sản phẩm hoặc dịch vụ đó sẽ giúp họ thể hiện được bản sắc, giá trị hoặc tư duy của mình.
- Khách hàng có thể mua sản phẩm hoặc dịch vụ vì họ sợ bị bỏ lại, thiếu hụt hoặc lạc hậu so với những người khác. Họ cho rằng sản phẩm hoặc dịch vụ đó sẽ giúp họ cập nhật, nâng cao hoặc bảo vệ được lợi ích của mình.
Do đó, để tận dụng tâm lý bầy đàn của khách hàng, các doanh nghiệp cần xây dựng và duy trì được uy tín, niềm tin và sự hài lòng của khách hàng. Các doanh nghiệp cũng cần tạo ra các chiến dịch truyền thông, quảng cáo và tiếp thị hiệu quả, sáng tạo và phù hợp với đối tượng khách hàng. Các doanh nghiệp cũng cần nắm bắt được xu hướng, nhu cầu và mong muốn của khách hàng để cung cấp cho họ những sản phẩm/ dịch vụ mới, chất lượng và độc đáo.
Cách áp dụng tâm lý bầy đàn trong marketing và quảng cáo
- Sử dụng các chứng nhận, giải thưởng, danh hiệu hoặc bảo đảm chất lượng để chứng minh uy tín và chuyên nghiệp của sản phẩm hoặc dịch vụ. Ví dụ: “Sản phẩm được kiểm nghiệm và chứng nhận an toàn cho sức khỏe”, “Dịch vụ được bình chọn là số 1 trong lĩnh vực này”…
- Sử dụng các phản hồi, nhận xét, đánh giá hoặc lượt thích của khách hàng đã sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ để tạo ra sự tin cậy và hấp dẫn. Ví dụ: “Sản phẩm này rất tuyệt, tôi đã mua 2 cái cho gia đình”, “Dịch vụ này rất chuyên nghiệp và nhiệt tình, tôi sẽ giới thiệu cho bạn bè”…
- Sử dụng các người nổi tiếng, người có ảnh hưởng hoặc người có cùng đối tượng mục tiêu với khách hàng để làm người đại diện hoặc người chứng nhận cho sản phẩm/ dịch vụ. Ví dụ: “Sản phẩm này được sử dụng bởi ca sĩ XYZ”, “Dịch vụ này được khuyên dùng bởi bác sĩ ABC”…
- Sử dụng các kỹ thuật tạo ra sự khan hiếm, cạnh tranh hoặc áp lực thời gian để kích thích khách hàng phải quyết định nhanh chóng và không muốn bỏ lỡ cơ hội. Ví dụ: “Sản phẩm này chỉ còn 10 chiếc”, “Dịch vụ này chỉ áp dụng cho 100 khách hàng đầu tiên”…
Kết luận
Tâm lý bầy đàn có thể ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của khách hàng bằng nhiều cách khác nhau. Có ý nghĩa quan trọng trong marketing và kinh doanh vì:
- Tăng sự tin tưởng và thuyết phục khách hàng về chất lượng, giá trị và lợi ích của sản phẩm/ dịch vụ. Khi sử dụng các chứng nhận, đánh giá, lời khuyên của chuyên gia, người nổi tiếng hoặc người dùng thực tế.
- Tạo sự lan tỏa, lan truyền và nhân rộng thông điệp hoặc câu chuyện về sản phẩm/ dịch vụ. Tạo ra các chiến dịch để kích hoạt cộng đồng, tương tác, chia sẻ hoặc tham gia của khách hàng.
- Tạo sự khan hiếm, cạnh tranh hoặc lo lắng bị bỏ lại của khách hàng và khuyến khích họ mua sắm nhanh chóng. Khi sử dụng các kỹ thuật giới hạn thời gian, số lượng, cơ hội hoặc ưu đãi cho sản phẩm/ dịch vụ.
- Tạo sự khác biệt, độc đáo hoặc cao cấp của thương hiệu và thu hút khách hàng muốn thuộc về nhóm, phân khúc hoặc phong cách nào đó. Bằng cách sử dụng các kỹ thuật tăng giá trị cảm nhận, so sánh hoặc định vị của sản phẩm/ dịch vụ.
- Tạo sự tin cậy, phổ biến hoặc hấp dẫn của thương hiệu và gây ấn tượng với khách hàng. Bằng cách sử dụng các kỹ thuật theo dõi, phân tích hoặc thống kê về lượt xem, lượt thích, lượt bình luận, lượt mua, lượt đăng ký hoặc lượt theo dõi của sản phẩm/ dịch vụ.
Bằng cách áp dụng các cách trên, các doanh nghiệp có thể tận dụng tâm lý bầy đàn của khách hàng để tăng doanh số, thương hiệu và khách hàng trung thành cho doanh nghiệp mình.
